Cinsel isteksizlik, bir kişinin cinsel ilişkiye girme arzusunda azalma ya da tamamen kaybolma durumudur. Bu durumun hem erkeklerde hem de kadınlarda görülmesi mümkündür. Cinsel istekle eşanlamlı kelimeler arasında libido, ilgi, iştah, dürtü, güdü, tutku, şehvet, motivasyon, arzu ve ihtiras da vardır. Öte yandan cinsel apati, cinsel keyifsizlik, cinsel anoreksi, cinsel iştahsızlık gibi terimler cinsel isteksizlik ile eşanlamlıdır.
Cinsel İsteksizlik Vaka Örnekleri
1.Vaka
Beş yıllık evli olan, 35 yaşında bir kadının 3 yaşında bir oğlu vardır. Adet önce 1 haftalık dönemde kendisini hüzünlü ve sinirli hissettiği ve bu sürede cinsellikle ilgili her şeye –düşünce, duygu, etkinlik- ilgisini kaybettiği şikayeti vardır. Bu durum, diğer zamanlardaki kişisel deneyimleriyle ve eşiyle ilişkisinin zengin bir parçasını oluşturan “normal” cinsel isteğiyle çelişiyordu. Gebeliği süresince cinsel olarak aktif ve ilgiliydi fakat doğumla birlikte cinsellikle ilgili her şeye ilgisini yitirmişti. Eşi sıkıntılıydı ve hasta geçmişte kendisi için çok önemli olan cinsel duyguları özlemişti.
2.Vaka
Bir başka çift ise 18 yıllık evliydi. Erkek 45 yaşında kadın 42 yaşındaydı. Kadına 10 yıl önce bipolar bozukluk tanısı vardı. Birden fazla depresyon ve mani dönemleri yaşamıştı. Manik dönemleri sırasında başka erkeklerle rastgele ve dürtüsel tarzda cinsel ilişkisi olmuştu. Hastalık başlamadan önceki evlilik süresince, çiftin cinsel bir problemi olmamıştı fakat son on yıl içinde kocanın cinsel isteğindeki azalma belirgin hale gelmişti. Cinsel isteğindeki kayıp, çekici bulduğu kadınlara bakmayı engellemiyordu. Ayrıca yalnız kaldığında haftada birkaç kez mastürbasyon yapıyordu. Karısına karşı azalan cinsel isteğini açıklayamıyordu. Eşine karşı sevgisinin devam ettiğini ve diğer erkeklerle evlilik dışı cinsel ilişkisini de çok anlamlı bulmadığını dile getiriyordu.
3.Vaka
47 yaşındaki bir kadın 23 yıldır evliydi ve 5 yıl önce geçirdiği histerektomi sonrası cinsel isteği azalmıştı. Histerektomi sonrası eşiyle cinsel birleşmeleri devam etmişti fakat bu deneyimleri sadece eşine sevgi ve yakınlık duyduğu için istiyordu. Uyarıldığında, vajinal ıslanmada küçük bir problem yaşıyorken cinsel birleşmenin tatmin ediciliği azalmıştı. Geçmişte düzenli olarak orgazm oluyordu fakat şu anda böyle değildi. Cinsel birleşmeyle vajinal ağrı geçiciydi ve pozisyon değiştirmeyle ortadan kayboluyordu.
4. Vaka
50’li yaşların ortalarında bir çift cinsel isteklerinde farklılık olması nedeniyle yardım almak istedi. Başlangıçta birlikte konuşulduğunda bu uyumsuzluğun 30 yıllık evliliklerinin başlangıcından beri olduğunu ve kadının cinsel isteğinin her zaman eşinden daha fazla olduğunu belirttiler. Erkekle yalnız görüşme yapılınca gerçeğin daha farklı olduğu anlaşıldı. Erkek evlenmeden önceki diğer partnerleriyle yaşadığı, zevk aldığı, hayal ettiği belli cinsel oyunları eşine açamamıştı. Çünkü eşinin kendini yargılayacağını ve bu senaryoları kabul etmeyeceğini düşünmüştü.
5.Vaka
27 yaşında bir kadın 6 aydır nişanlıydı ve evlenmeyi düşünüyordu. Cinsel ilgisinin az olmasından endişeleniyor ve kendinde bir problem olduğunu düşünüyordu. Öncelikle şu anki cinsel durumunu değiştirmek için bir şey yapılıp yapılamayacağını öğrenmek istedi. Geçmişte cinsel birleşme noktasına kadar gelen iki cinsel ilişki yaşamıştı ve kocasıyla tanıştıktan kısa süre sonra cinsel etkileşime girmişti. Bu tecrübeleri ne zevkli ne de itici bulmuştu. Gençliğinde diğer kızların erkeklerde neyi ilginç bulduğunu merak etmişti. O zamandan beri cinsel arzuları yoktu. İlgi ve enerjisi eğitimle sivrildiği akademik çalışmalara karşı olmuştu. Hatta kurumsal hukukta özelleşmiş, başarılı bir avukat olmuştu. Ayrı bir görüşmede, nişanlısı cinsel deneyimlerin kendisi için önemli olduğunu fakat bu güçlükten dolayı ilişkisinden vazgeçmek istemediğini belirtti. Cinsel isteği değişmese de eşinin cinsel ihtiyaçlarında artma hissettiği zamanlarda aktif hale geldi. Eşi daha fazla cinsel etkinliği tercih etmekle birlikte diğer yönlerden uyum sağladıklarını düşünüyordu.
![\"\"](\"https://izmirdevajinismus.com/wp-content/uploads/2019/12/cinsel_isteksizlik.jpg\")
Cinsel İsteksizlik Nedenleri
Öncelikle, cinsel isteksizlik, birçok farklı nedenden kaynaklanır. Ayrıca kişinin fiziksel, psikolojik veya ilişki dinamikleriyle bağlantılıdır. İşte cinsel isteksizlik nedenlerini genel olarak üç ana başlık altında inceleyebiliriz:
1. Fiziksel Nedenler
- Hormonal Dengesizlikler: Düşük testosteron seviyeleri (hem kadınlarda hem erkeklerde), östrojen seviyelerinde değişimler, tiroid problemleri cinsel isteksizlik nedenleri arasındadır.
- Kronik Hastalıklar: Diyabet, hipertansiyon, kalp hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklar libido üzerinde olumsuz etkiler yapar.
- İlaçların Yan Etkileri: Antidepresanlar, tansiyon ilaçları ve doğum kontrol hapları gibi bazı ilaçlar cinsel istekte azalma yapar.
- Fiziksel Rahatsızlıklar: Ayrıca ağrılı cinsel ilişki (disparoni), vajinismus, erektil disfonksiyon gibi durumlar isteksizliğe yol açar.
- Yorgunluk ve Uyku Problemleri: Sürekli yorgun hissetmek veya uykusuzluk cinsel isteği olumsuz etkiler.
2. Psikolojik Nedenler
- Stres ve Anksiyete: Günlük hayatın getirdiği stres ve kaygılar cinselliğe olan ilgiyi azaltır.
- Depresyon: Depresyon genellikle libidoda azalma ile ilişkilidir.
- Özgüven Problemleri: Kendi beden algısıyla ilgili güvensizlikler de cinsel isteksizlik nedenidir.
- Travma: Bazen geçmişte yaşanan cinsel taciz veya travmalar, cinselliğe karşı olumsuz bir tutum geliştirmeye yol açar.
- Cinsellikle İlgili Baskılar: Kültürel, dini veya toplumsal baskılar cinsel istek üzerinde etkilidir.
3. İlişki Dinamikleri
Partnerin Cinsel Beklentileri: Partnerin istek ve beklentilerinin uyumsuzluğu cinsel ilişkiyi olumsuz etkiler.
İlişki Problemleri: Partnerle yaşanan duygusal çatışmalar, iletişim sorunları veya güven eksikliği cinsel isteği azaltır.
Monotonluk: Uzun süreli ilişkilerde cinsel yaşamın monotonlaşması isteksizliğe yol açar.
Cinsel İsteksizlik Belirtileri
Cinsel isteksizlik belirtileri, bireyin cinsel ilişkiyle ilgili düşüncelerinde, duygularında ve davranışlarında azalma olarak kendini gösterir. Bu belirtiler, hem fiziksel hem de duygusal düzeyde ortaya çıkar. İşte cinsel isteksizlik belirtilerinin bazıları:
1. Genel Belirtiler
- Cinsel Düşüncelerin Azalması: Cinsellikle ilgili düşünce ve fantezilerin nadir görülmesi ya da tamamen kaybolması.
- Cinselliğe Karşı İlgisizlik: Cinsel ilişkiye girme arzusu duymama veya cinsel etkinliklerden kaçınma.
- Partnerle Yakınlaşma İsteğinin Azalması: Fiziksel ya da duygusal yakınlık kurma isteğinde azalma.
2. Psikolojik Belirtiler
- Cinsellikle İlgili Negatif Duygular: Cinselliğe karşı suçluluk, utanç ya da tiksinti hissetme.
- Depresif Ruh Hali: Cinsel isteksizliğe eşlik eden genel bir mutsuzluk veya isteksizlik hali.
- Kaygı veya Stres: Cinsel ilişki öncesinde ya da sırasında yoğun kaygı yaşama.
3. Fiziksel Belirtiler
- Uyarılma Güçlüğü: Cinsel uyarılma eksikliği (örneğin, kadınlarda vajinal kuruluk; erkeklerde ereksiyon sorunları).
- Orgazm Problemleri: Orgazm olamama ya da orgazmın tatmin edici olmaması.
- Cinsel Aktiviteden Kaçınma: Cinsel birlikteliklerden sürekli kaçınma veya partnerin yaklaşımını reddetme.
4. İlişki ile İlgili Belirtiler
- Partnerle Gerilimler: Cinsel hayatın olmaması nedeniyle ilişkide gerginliklerin artması.
- Cinsel Monotonluktan Şikayet: İlişkinin cinsel yönünün heyecansız ve tekrara dayalı olduğu hissi.
Eğer bu belirtiler uzun süre devam ediyorsa ve yaşam kalitesini etkiliyorsa, bir uzmandan destek almak önemlidir. Cinsel isteksizlik bireyin kendisiyle, partneriyle ve hayatın diğer yönleriyle ilgili derin duygusal ve fizyolojik dinamiklerle bağlantılıdır. Bu nedenle, sorunun nedenine göre kişiselleştirilmiş bir yaklaşım önemlidir.
Cinsel İsteksizlik Tedavisi
Çoğu zaman cinsel isteksizliği olan kişilerde, özellikle kadınlarda, aynı zamanda orgazm sorunu vardır. Ancak orgazmik hale gelmek cinsel istek düzeyinde fazla değişikliğe neden olmaz. Ama cinsel etkinliklerin daha hoşa gider hale gelmesi mümkündür. Sonuç olarak çift, ilişkisinde daha az gerginlik yaşar.
Tedavisi nedenini saptamakla başlar. Öncelikle İlaç, hastalık gibi faktörler dışlanır. Daha sonra psikoterapi ve cinsel terapi uygulanarak önemli ölçüde başarı sağlamak mümkündür. Çiftlerin çözümü birlikte aramaları çok önemli bir adımdır.